Akut Koroner Sendrom Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi

Akut koroner sendrom, kalpteki ani ve azalmış kan akımı ile ilişkili bir dizi hastalığı tanımlar. Blokaj (tıkanıklık) ani olabilir ve bir an gerçekleşebilir veya belli bir sürede dolabilir.

Hastalık koroner arterlerin duvarlarında yağ birikintilerinin oluşması nedeniyle oluşur. Bu arterler kalp kaslarına oksijen ve besin maddeleri vermekten sorumludur. Kalp kasları çalışması için oksijen bakımından zengin kan istikrarlı ve sabit bir arzı gerekir. Bir kan pıhtısı engellenmiş bir koroner arterin en yaygın nedenidir.

Akut Koroner Sendrom Çeşitleri

Akut koroner sendrom, üç tip koroner arter hastalığını tanımlamak için kullanılır:

1. Kararsız angina
2. Non-ST segment elevasyonlu miyokard infarktüsü veya kalp krizi (NSTEMI)
3. ST segment elevasyonlu miyokard infarktüsü veya kalp krizi (NSTEMI)

Hücrelere oksijen sağlanması çok düşük olursa, kalp kası hücreleri ölebilir. Herhangi bir dokuya kan temininin eksikliği iskemi olarak adlandırılır. Hücrelerin ölümü kas dokusunda hasara neden olur ve bu kalp krizi veya miyokard enfarktüsüdür.

Bazı durumlarda hücreler ölmez, ancak oksijen yetersizliğinden kaynaklanan hasar, kalp kaslarının doğru veya etkili bir şekilde çalışmamasıyla sonuçlanır. Sorun geçici veya kalıcı olabilir. Kararsız angina, akut koroner sendromun hücre ölümüne yol açmadığı rahatsızlığı tanımlamak için kullanılan terimdir.

Tıkanıklığın yeri, kan akışının engellendiği süre ve oluşan hasar miktarı akut koroner sendromun türünü belirler. Doktorlar koroner sendromları şu temellere göre sınıflandırır:

• Hasar görmüş kalp tarafından salınan kandaki bazı maddelerin varlığı
• Semptomlar
• Elektrokardiyografi (EKG) sonuçları

Uygun tedavinin seçiminde doğru sınıflandırma özellikle önemlidir.

Akut Koroner Sendrom Belirtileri Nelerdir?

Akut koroner sendromun belirtileri ve bulguları genellikle bazen uyarı olmaksızın aniden başlar ve bir şeylerin yanlış olduğunu uyarabilir. Sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:

• Göğüs ağrısı veya rahatsızlık
• Bir veya her iki kol, sırt, çene, boyun veya karın ağrısı veya rahatsızlığı
• Nefes darlığı
• Hazımsızlık
• Baş dönmesi veya sersemlik hissi
• Terlemek
• Mide bulantısı veya kusma

Bu belirtiler çok ciddidir ve kişiye hemen acil tedavi uygulanmalıdır. Akut koroner sendromlardan kaynaklanan göğüs ağrısı, kalp krizi sırasında uyarı olmaksızın aniden ortaya çıkabilir.

Diğer vakalarda, ağrı önceden tahmin edilemez olabilir ve istirahatten sonra bile kararsız angina belirtisi belirgin bir şekilde kötüleşir. Göğüs ağrısı veya rahatsızlığı tipik olarak akut koroner sendromun en yaygın semptomudur. Ancak belirtiler ve semptomlar yaş, cinsiyet ve diğer sağlık sorunlarının varlığına bağlı olarak değişir.

Akut Koroner Sendrom Risk Faktörleri

Akut koroner sendrom ile ilişkili bazı risk faktörleri bilinmektedir. Risk faktörleri şunları içerir:

• Yaşlılık: 45 yaş ve üstü erkekler, 55 yaş ve üzeri kadınlar
• Yüksek tansiyon veya kolesterol
• Sigara içmek
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Sağlıksız beslenme, obezite veya aşırı kilo
• Diyabet
• Aile tıbbi öyküsü

Akut Koroner Sendrom Teşhisi

Hızlı ve doğru bir teşhis yapmak için, doktor herhangi bir semptom ve önceki tıbbi öykü hakkında soruşturmanın yanı sıra testler de yapar. Tipik tanı testleri şunları içerir:

• Elektrokardiyogram (EKG): Bu test, cilde bağlı elektrodlar yoluyla kalpteki elektriksel aktiviteyi ölçer. Anormal veya düzensiz uyarılar, kalbe oksijen eksikliği nedeniyle zayıf kalp işlevini gösterebilir. Bazı elektrik sinyal kalıpları bir tıkanıklığın yerini göstermeye yardımcı olabilir.
• Kan testleri: Eğer hücre ölümü kalp dokusunda hasara yol açarsa, bazı enzimler kanda saptanabilir. Pozitif bir sonuç kalp krizine işaret eder.

Ayrıca Bakınız: Kalp Krizi Belirtileri

• Kardiyak perfüzyon taraması: Bu tarama kalbe yeterli kan alıp almadığını gösterebilir ve kalp krizi sonrasında hasar alanlarını kontrol edebilir.

Akut koroner sendromunu teşhis etmeye ve kalp krizi veya kararsız angina olarak sınıflandırılmasını belirlemek için bu testlerden elde edilen bilgiler ve gerçek işaretler ve semptomlar kullanılır.

Doktorlar ek tedaviye ihtiyaç olup olmadığını veya ek kalp problemleri olup olmadığını belirlemek için diğer testleri kullanabilir.

Bazı doktorlar kişinin, kalbin 24 saat elektriksel aktivitesini kaydeden bir Holter monitörü giymesini isteyebilir. Monitör, kişinin anormal kalp ritmi ya da herhangi bir semptom göstermeyebilecek yetersiz kan arzı dönemleri olup olmadığını tespit etmeye yardımcı olur.

Diğer sağlık sorunlarını elemek ve kişiyi daha iyi tedavi etmeye yardımcı olmak için ek testler yapılabilir.

Akut Koroner Sendrom Tedavisi

Bu tıbbi bir acil hastalıktır. Akut koroner sendrom için acil tedavi yapılır. Kısa vadeli hedefler arasında, acıyı gidermek ve kalp fonksiyonunu olabildiğince çabuk iyileştirmek için kan akışını iyileştirmeyi içerir.

Uzun vadeli hedefler genel kalp fonksiyonunu iyileştirmeyi, risk faktörlerini yönetmeyi ve kalp krizi riskini düşürmeyi içerir. Tipik tedavi medikal ilaçların kombinasyonu ve cerrahi prosedürleri içerir.

İlaçlar şunları içerir:

• Nitrogliserin
• Antiplatelet ilaçlar
• Beta blokerler
• Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri
• Anjiyotensin reseptör blokerleri (ARB’ler)
• Statinler

Acil servis çağıran kişilere ambulansa aspirin alması veya verilmesi talimatı verilebilir. İlaçlar problemleri hafifletmede başarısız olursa ve doğru kan fonksiyonunu yerine getirirse, anjiyoplasti ve stent ve koroner baypas ameliyatı gerekebilir.

Yaşam tarzı değişiklikleri:

Bazı insanlarda akut koroner sendrom önlenebilir. Kalp hastalığı doğrudan akut koroner sendroma neden olabilir. Ancak kalp rahatsızlığı olmayanlar sağlıklı bir yaşam tarzı uygulayarak kendilerini koruyabilirler:

Ayrıca Bakınız: Kalp Hastalığı Belirtileri

• Kalp sağlığını koruyan beslenme: Meyveleri, sebzeleri, tahılları ve yağsız protein içeren gıdalarla beslenmek.
• Sigara içmemek: Sigara içenler, bırakmak için yardım alabilirler.
• Aktif olmak: Fiziksel olarak uyum sağlamak için düzenli egzersiz yapmak. İnsanlar haftada en az 2-3 saat hafif bir egzersizi amaçlamalıdır.
• Sayılara dikkat etmek: İnsanlar kan basıncını ve kolesterol seviyelerini bilmeli ve sayıların ne anlama geldiğini ve optimum aralığı anlamalıdır.
• Sağlıklı kiloyu korumak.
• Az miktarda alkol içmek: Günde bir veya iki alkollü içki içmek kan basıncını artırabilir.

Geçmişte kalp krizi gibi sorunlar yaşayan insanlara, günlük ilaçlarına ek olarak bir bebek aspirini almaları talimatı verilebilir. Aspirin, trombositlerin pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur ve ikinci bir kalp krizi riskini yaklaşık yüzde 22 oranında azaltmaya yardımcı olur.

Yaşam tarzı değişiklikleri ve doğru ilaçla akut koroner sendromu önlemek veya tedavi etmek ve normal bir yaşam sürmek mümkündür.