Vitiligo: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Vitiligo hastalığı, cildin belirli bölümlerinde gelişen ve büyüyen beyaz renksizleşmeyi üreten sürekli ve uzun süreli cilt problemidir. “Ala Hastalığı” olarak da bilinir.

Ciltteki melanositler öldüğünde, lekeler görünür. Melanositler, cilt pigmentini (melanin) üretmeye neden olan hücrelere cilt rengini verir ve güneşin UV ışınlarından korur.

Vitiligodan etkilenen toplam cilt alanı kişiden kişiye büyük ölçüde değişir. Vitiligo hastalığı, ağız içi ve saçlar ve gözleri de etkiler. Çoğu vakada, vücudun etkilenen alanları kişinin hayatının geri kalanında renksiz kalır.

Vitiligo Hakkında Hızlı Bilgiler:

Aşağıda vitiligo ile ilgili bazı önemli noktalar kısaca listelenmiştir. Daha ayrıntılı ve destekleyici bilgi makalenin devamında yer almaktadır.

• Vitiligo her yaş, ırk veya cinsiyetten insanları etkileyebilir.
• Şu anda vitiligo için herhangi bir tedavi mevcut değildir.
• Vitiligo, melanin pigmentini üreten melanositleri etkiler.
• Vitiligonun kesin nedeni bilinmiyor, ancak bazı araştırmacılar bir otoimmün bozukluk olduğuna inanıyorlar.
• Bazı bilim adamları, vitiligoya bir virüsün neden olabileceğini düşünüyorlar.
• Başka birinden vitiligo bulaşmaz.
• Vitiligo iki kategoriye ayrılır: non-segmental ve segmental vitiligo.
• UVA veya UVB ışığına maruz kalma bazı kişilerde hastalığa yardımcı olabilir.
• Cildin %50’den fazlası etkilenirse, depigmentasyon bir seçenek olabilir.

Vitiligo Sebepleri Nelerdir?

“Vitiligo neden olur?” Şaşırtıcı bir şekilde, vitiligo hastalığının nedenleri henüz tam olarak ortaya konmamıştır. Ancak şu ana kadar yapılan araştırmaların çoğu şu sonuçlara işaret etmektedir:

• Otoimmün bozukluk (hastanın bağışıklık sistemi aşırı aktif hale gelir ve melanositleri yok eder)
• Genetik oksidatif stres dengesizliği
• Stresli bir olay
• Ciddi derecede güneş yanığı veya ciltte kesik nedeniyle cilde zarar
• Bazı kimyasallara maruz kalma
• Sinirsel bir neden
• Kalıtımsal
• Viral bir sebep

Vitiligo Hastalığı Bulaşıcı Mı?

Vitiligo bulaşıcı değildir. Bir insandan başkasına geçmez. Nüfusun %1’inden azı deride vitiligo görünümünden etkilenmektedir. Yaş, cinsiyet veya etnik ayrımcılık yapmamakla birlikte, araştırmalar sonucunda vakaların büyük bir yüzdesinin 20 yaş civarında başladığı sonucuna varılmıştır.

Vitiligo belirtileri ve semptomları kişiden kişiye değişir. Koyu veya bronzlaşmış ciltli insanlarda daha belirgindir. Bazıları yalnızca daha fazla gelişmeyen bir miktar beyaz nokta olurken, diğerlerinde daha büyük beyaz lekeler olur ve cildin daha geniş alanlarını etkiler.

Vitiligo Çeşitleri

Bilim adamları, vitiligo’yu iki tipe ayırıyor: non-segmental ve segmental vitiligo.

1. Non-Segmental Vitiligo:

Non-segmental vitiligo, vitiligo’nun en yaygın türüdür ve bozukluğu olan insanların %90’ında görülür.

Segmental olmayan vitiligo’da, lekeler genellikle simetri ölçüsüyle vücudun her iki yanında eşit olarak görülür. Simetrik lekeler yüz, boyun ve eller gibi güneşe günlük olarak maruz kalan deride en sık görülür; ancak aşağıdakiler gibi diğer alanlarda da görülebilir:

• Ellerin üstü
• Kollar
• Gözler
• Dizler
• Dirsekler
• Ayaklar
• Ağız

Segmental olmayan vitiligo, alt kategorilere ayrılır:

• Generalize vitiligo: Belirli bir alan veya leke boyutları yoktur, bu en yaygın türüdür.
• Akrofasiyal vitiligo: Çoğunlukla parmaklar veya ayak parmaklarında olur.
• Mukozal vitiligo: Depigmentasyon genellikle mukus zarlarında ve dudaklarda görülür.
• Üniversal vitiligo: Depigmentasyon vücudun çoğunu kapsar, bu çok nadirdir.
• Fokal vitiligo: Bir veya birkaç, dağılmış beyaz lekeler ayrı bir alanda oluşur. Çoğu zaman küçük çocuklarda görülür.

2. Segmental Vitiligo

Segmental vitiligo’nun farklı bir formu vardır. Bu hastalık daha hızlı yayılır; ancak daha sabit ve kararlı olarak kabul edilir. Çok daha az yaygındır ve vitiligo hastalarının sadece %10’unu etkiler.

Segmental vitiligo, erken yaş gruplarında daha belirgindir ve vitiligo tanısı alan çocukların yaklaşık %30’unu etkiler.

Vitiligo Belirtileri Nelerdir?

Vitiligonun tek belirtisi, deride düz beyaz noktalar veya lekelerin ortaya çıkmasıdır. Genel olarak, gözle görünür hale gelen ilk beyaz nokta, vücudun sürekli güneşe maruz kalan bir alanı üzerinde oluşur.

Başlangıçta, vitiligo cildin geri kalanından biraz daha sade bir nokta olarak başlar. Ama yavaş yavaş, zaman geçtikçe, bu nokta solgun ve beyaz hale gelir.

Bu beyaz lekelerin şekli tamamen düzensizdir ve bazen kenarları biraz kızarıklık gösterebilir ve bazen de kaşıntıya neden olabilir. Vitiligo, lekelerin görünümünden ve ara sıra kaşınma dışında ciltte herhangi bir rahatsızlık, tahriş, ağrı ve kurumaya neden olmaz.

Vitiligo ışığa duyarlıdır. Hastalar cildini doğrudan güneş ışığına uzun süre maruz bırakmamalıdır.

Vitiligo hastalığının yayılıp büyüyüp büyümeyeceğini veya ne kadar yayılacağını tahmin etmek özellikle zordur. Beyaz lekelerin yayılması bazıları için birkaç hafta içinde, bazıları için ise aylarca hatta yıllarca sürebilir.

Beyaz lekelerin ilk belirtileri simetrik ise (segmental olmayan vitiligo), gelişmesi vücuttaki tek bir bölgede (segmental vitiligo) olduğundan daha yavaştır.

Vitiligo Tedavisi

“Vitiligo nasıl tedavi edilir?” Cildin etkilenen bölgelerinde vitiligonun görünürlüğünü azaltmaya yardımcı olabilecek çeşitli ilaçlar vardır.

a) UVB Işığı İle Fototerapi

Etkilenen cildi UVB lambalarına maruz bırakmak yaygın bir tedavi seçeneğidir. En basit tedavilerden biridir ve evde küçük bir lamba ile kolayca uygulanabilir.

Ev tedavisi önerilir; çünkü hasta günlük lambayı kullandığında en etkili olur. Bu tedaviler kliniklerde yapılırsa, hastanın haftada 2-3 kez ziyaret etmesi gerekir. Bu da iyileşme süresini yavaşlatır.

Cildin tam potansiyelini tamamen yeniden pigmentleyecek gerçek bir tedavi henüz yoktur.

b) UVA Işığı İle Fototerapi

UVA tedavisi en sık bir hastane kliniğinde yapılır. Öncelikle cildin ışığa duyarlılığını artıran bir ilaç alınır. Etkilenen cilt, yüksek doz UVA ışığına maruz bırakılarak bir dizi tedavi görür.

c) Depigmentasyon

Etkilenen alan geniş olduğunda (vücudun %50’sini veya daha fazlasını kapsaması), depigmentasyon bir seçenek olabilir. Desigmentasyon, beyaz alanlarla uyum sağlamak için etkilenmeyen alanlarda cilt rengini düşürür.

d) Topikal Kortikosteroidler

Kortikosteroid merhemler, steroid içeren kremlerdir. Bazı çalışmalar beyaz lekelere topik kortikosteroid uygulamasının yayılımı durdurabileceği sonucuna varmıştır. Diğer durumlarda, uzmanlar orijinal cilt renginin tam restorasyonunu bildirdiler. Kortikosteroidler asla yüz üzerinde kullanılmamalıdır.