Kolesistit Nedir? Belirtileri, Sebepleri, Tanısı ve Tedavisi

Kolesistit Nedir?

Kolesistit safra kesesi iltihabıdır. Safra kesesi karaciğere yapışık biçimde duran karaciğerin ürettiği safrayı (sindirim sıvısı) depolayan armut şeklinde keseciktir

Rezervuar olarak kullanılan safra kesesinde safra kesesi taşı oluşabilir. Sıklıkla safra kesesi taşına bağlı nadir olarak taş olmadan da safra kesesi iltihabı oluşabilir.

Eğer tedavi edilmezse, safra kesesi iltihabı safra kesesi patlaması gibi ciddi, bazen hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Kolesistit safra kesesi iltihabı tedavisi acil yada uygun zamanda safra kesesinin cerrahi olarak çıkarmaktır.

Ayrıca Bakınız: Akut Kolesistit Nedir?

Kolesistit Belirtileri

• Karnın sağ üst kısmında şiddetli ağrı
• Sağ omuz veya sırt yayılan ağrı
• Karında hassasiyet
• Mide bulantısı
• Kusma
• Ateş

Kolesistitin (safra kesesi iltihabı) belirti ve semptomları genellikle yemek sonrası, özellikle büyük ya da yağlı yemekten sonra ortaya çıkar.

Özellikle yağlı yemeklerden sonra karında şiddetli ağrı varsa doktora gitmek gerekir. Acil serviste yada poliklinikte doktorunuz sizi muayene ettiğinde kolesistitten şüphelenirse ultrason tetkiki ile kolaylıkla safra kesesindeki taşı ve iltihabın tanısını koyabilir.

Ayrıca Bakınız: Kronik Kolesistit Nedir?

Kolesistit Nedenleri

Safra kesesi iltihabı (kolesistit) büyük oranda safra kesesi taşlarına bağlı gelişir. Safra kesesindeki taş safra kanalını tıkayarak yada sara kesinde tahriş oluşturarak safra kesesi iltihabına neden olur. Ayrıca tümör gibi safra kanalını tıkayan diğer durumlarda safra kesesinde iltihap oluşur.

Ayrıca şeker hastalığı, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olan hastalarda hiç taş olmadan safra kesesi iltihabı oluşabilir ki buna akalkilöz kolesistit denir. Akalkiloz kolesistit (taşsız kolesistit) daha tehlikeli bir durumdur. Kesinlikle safra yolları hastalıkları konusunda deneyimli bir hekim kontrol etmelidir.

Safra kesesi iltihabına bağlı safra kesesi perforasyonu (patlaması) hayati risk (ölüme neden) oluşturabileceği unutulmamalıdır.

Kolesistit Teşhisi

Kan testleri: doktorunuz bir enfeksiyon belirtisi veya safra kesesi sorunlarının belirtilerini araştırmak için kan testleri isteyebilir.

Safra kesesini göstermek görüntüleme testleri: Abdominal ultrason (karın ultrasonu) veya bilgisayarlı tomografi (BT) taraması gibi görüntüleme testleri, kolesistit tanısını koymak için kullanılabilir.

Safra kanallarını da kontrol etmek için MRCP çekilebilir. Manyetik Rezonans görüntüleme ile safra kanalları değerlendirilebilir.

Kolesistit Tedavisi

Safra kesesi iltihabi (Kolesistit) tedavisi genellikle enfeksiyonu kontrol altına almak oluşacak komplikasyonlara karşı yakın takip etmek ve gerekebilecek  olası acil cerrahi işlem için hastayı hazır tutmak amacıyla hastanede kalmak gerekir.

Eğer kolesistit tanısı koyuldu ise doktorunuz sizi hastaneye yatırmayı planlayacaktır. Bu sırada sizin tedavinizi planlayacaktır. Safra kesesini rahatlatmak için ağızdan beslenmenizi yasaklayacaktır. Tedaviniz beslenmeniz ve sıvı ihtiyacınız damardan verilecek ilaç ve serumlarla olacaktır. Safra kesende iltihabı kurutmak için antibiyotik vercektir. Ağrıyı kesmek için ağrı kesici verecektir.

Her şey yolunda gittiğinde belirtiler muhtemelen bir veya iki gün içinde azalacaktır. Bu dönemde siz safra kesesi patlamasına safra kesesi perforsyonuna yani safra kesesi delinmesine karşı uyanık olmalısınız. Bu komplikasyon ölüm riski içerir.

Ayrıca acil koşullarda ya da kontrollü bir şekilde safra kesesi ameliyatını yapabilecek safra yollarında deneyimli bir cerrah araştırmalısınız. Çünkü ameliyat en önemli ve ciddi tedavi seçeneğidir.

Kolesistit sık sık tekrarlar o yüzden bu sıkıntılı ve riskli durumla karşılaşmamak için uygun zamanda ya da acil ameliyat olmak gerekebilir. Açık yada laparoskopik yöntemle yapılacak safra kesesi ameliyatı hasta için büyük avantaj sağlar bu gibi zor ameliyatların bu alanda deneyimli cerrahlar tarafından yapılması önemlidir.

Son zamanlarda geliştirilen ve dünya litaratürü tarafından kabul edilen suyla yıkama tekniği ile safra kesesinin çıkarılması hem iltihabın temizlenmesine hem de safra kesesinin özel bir yöntemle çıkarılmasına imkan sağlamaktadır ki bu durumdaki hastalar için bu teknik avantaj sağlamaktadır.

Safra kesesinin kateter ile boşaltılması gibi yöntemler çok yaşlı ve komadaki hastalar için kullanıla bilir ancak sonuçları umut verici değildir.