Meme Kanseri Tedavisi İle İlgili Bilgiler

Meme Kanseri Tedavisi

Meme kanseri tedavisi için seçenekler; kanserin türü, evresi ve derecesi, boyutu, kanser hücrelerinin hormonlara karşı duyarlılığı gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Hastanın genel sağlık durumu ve tercihleri de tedavi planı sürecinde göz önünde bulundurulur.

Kanser tanısı konulan çoğu kadın meme kanseri cerrahisi geçirir ve ayrıca ameliyat öncesi ya da sonrasında kemoterapi, hormon tedavisi veya radyoterapi gibi ek tedaviler alır.

Göğüs kanseri tedavisinde birçok seçenek vardır. Hastalar tedavi hakkında kompleks kararlar alınırken moralleri düşük olabilir.

Meme Kanseri Ameliyatı

Meme kanseri tedavisinde kullanılan cerrahi operasyonlar şunları içerir:

Lumpektomi: Meme koruyucu cerrahi veya geniş lokal eksizyon olarak adlandırılan lumpektomi cerrahisi ile tümör ve çevresindeki sağlıklı dokuyu çevreleyen küçük bir marj çıkarılır. Lumpektomi, genellikle daha küçük tümörler için tercih edilir.

Ayrıca Bakınız: Meme Kanseri Belirtileri

Mastektomi: Memenin tamamının alınmasını içeren cerrahi prosedürdür. Çoğu mastektomi operasyonunda meme dokusunun tümü, lobüller, kanallar, yağlı doku ve meme başı ve areola (basit mastektomi) dahil olmak üzere derinin bir kısmı çıkarılır.

Deri koruyucu mastektomi ile meme üzerindeki deri yeniden onarılmak ve görünüşü iyileştirilmek üzere bırakılır. Tümörün konumuna ve boyutuna bağlı olarak meme ucu da kurtarılabilir.

Sentinel lenf nodülü biyopsisi (SLNB): Kanserin lenf nodlarına yayılıp yayılmadığını belirlemek için tümörü drene eden ilk aksiller lenf nodunun çıkarılarak incelenmesi için kullanılan prosedür olmaktadır. Eğer bu lenf nodlarında kansere rastlanmazsa, kalan lenf nodlarından herhangi birinde kanser bulma şansı azdır ve başka hiçbir lenf nodunun çıkarılması gerekmez.

Ayrıca Bakınız: Meme Kanseri Nedenleri

Aksiller lenf nodu diseksiyonu: Eğer sentinel lenf nodlarında kanser bulunursa, koltuk altındaki lenf nodlarının çıkarılması ile kanserin prognozu belirlenir.

Her iki memenin çıkarılması: Tek bir göğsünde meme kanseri tanısı konulan bazı kadınlar, diğer sağlıklı memenin de çıkarılmasını (kontralateral profilaktik mastektomi) tercih edebilirler. Genelde genetik yatkınlık ya da ailede güçlü meme kanseri öyküsü olması nedeniyle kanser riskinin diğer memede de yüksek olması, bu cerrahi prosedürü gerektirebilir.

Tek bir memede kanser tanısı konulan kadınların çoğunda, genellikle diğer memede kanser gelişmez. Meme kanseri riskiniz, bu prosedürün faydaları ve riskleri hakkında doktorunuza danışabilirsiniz.

Göğüs kanseri cerrahisinin komplikasyonları, seçtiğiniz prosedürlere bağlıdır. Meme kanseri cerrahisi ağrı, kanama, enfeksiyon ve kollarda şişkinlik (lenfödem) riski taşır.

Bazı kadınlar ameliyat sonrası meme rekonstrüksiyonu (yeni meme oluşturulması) yaptırmayı tercih etmektedirler. Seçenekler meme protezi ile yeniden yapılandırma ya da hastanın kendi dokuları kullanılarak yeniden yapılandırma içerebilir. Bu cerrahi yöntemler, mastektomi sırasında veya daha sonraki bir tarihte yapılabilir.

Ayrıca Bakınız: Meme Kanseri Evreleri

Radyoterapi

Kanser hücrelerini öldürmek amacıyla yüksek enerjili ışınlar (X-ışınları ve protonlar) kullanılması prosedürüdür. Genellikle eksternal beam radyoterapi (EBRT) kullanılır. Ancak, radyoterapinin bir tipi olan brakiterapi de kullanılabilir.

Eksternal beam radyoterapi sıklıkla erken evre meme kanseri vakalarında lumpektomi sonrası kullanılır. Ayrıca daha büyük meme kanserlerinde ya da lenf nodlarına yayılan kanserlerde, mastektomiden sonra meme duvarına radyoterapi önerilebilir.

Radyoterapinin yan etkileri arasında yorgunluk, radyasyonun hedeflendiği bölgede kırmızı, güneş yanığı benzeri döküntü bulunur. Meme dokusu şişmiş ya da daha sert görünebilir. Nadiren, kalp veya akciğer hasarı ya da çok nadir olarak tedavi edilen bölgede ikinci kanserin nüksetmesi gibi daha ciddi sorunlar oluşabilir.

Kemoterapi

Kanserli hücrelerin yok edilmesini amaçlayan ilaç kullanımı prosedürüdür. Kanserin yeniden nüksetme ya da vücudun başka bir bölümüne yayılma riski varsa, kanserin tekrarlama olasılığını azaltmak amacıyla kemoterapi önerilebilir. Buna adjuvan kemoterapi tedavisi denir.

Kemoterapi bazen büyük göğüs tümörleri olan kadınlara ameliyat öncesi verilebilir. Bunun amacı, tümörün boyutunun küçültülerek, cerrahi operasyon sırasında daha kolay çıkarılmasıdır.

Kemoterapi, meme kanseri vücudun diğer bölgelerine yayılmış olan kadınlarda da kullanılır. Bunun amacı, kanseri kontrol altına almak ve kanserin neden olduğu semptomları azaltmaktır.

Alınan ilaçlara bağlı olarak, kemoterapinin yan etkileri değişiklik gösterir. Yaygın görülen yan etkileri; yorgunluk, saç dökülmesi, kusma, bulantı ve enfeksiyon riskinin artmasıdır. Nadir görülen yan etkileri ise; kısırlık (premenopozal dönemde), kalp ve böbrek hasarı, erken menopoz, sinir hasarı ve çok nadiren kan kanseridir.

Hormon Tedavisi

Hormon tedavisi, daha doğrusu hormon bloke edici terapi; genellikle hormonlara duyarlı meme kanseri tedavisinde kullanılır. Bu kanserlere bazen östrojen reseptörü pozitif (ER+) ve progesteron reseptör pozitif (PR+) kanserler denir.

Hormon tedavisi, kanserin yeniden nüksetme, tekrarlama riskini azaltmak amacıyla, cerrahi öncesi veya sonrasında kullanılabilir. Kanser zaten yayılmışsa, hormon tedavisi küçültebilir ve kontrol edebilir.

Hormon tedavisinde kullanılabilir olan tedaviler şunları içerir:

Selektif östrojen reseptör modülatörleri (SERM) ilaçları: Bu ilaçlar, östrojenin kanser hücrelerindeki östrojen reseptörüne bağlanmasını bloke ederek; tümörlerin büyümesini yavaşlatan ve tümör hücrelerini yok edici davranış sergiler.

Olası yan etkiler arasında sıcak basmaları, gece terlemeleri ve vajinal kuruluktur. Daha önemli riskler; kan pıhtıları, felç, rahim kanseri ve katarakt içerir.

Aromataz inhibitörleri ilaçları: Menopozdan sonra vücudun östrojen üretmesini durduran ilaçlardır. Bu ilaçlar vücudun androjenlerini östrojene dönüştüren bir enzimin etkisini bloke eder. Sadece postmenopozal kadınlarda etkilidirler.

Yan etkiler; sıcak basması, gece terlemesi, vajinal kuruluk, eklem ve kas ağrısının yanı sıra kemik erimesi (osteoporoz) riskinin artmasını içerir.

Östrojen reseptörlerini yok etmeyi hedefleyen ilaç: Bu ilaç, kanser hücrelerindeki östrojen reseptörlerini bloke eder ve reseptörleri yok etmek için hücreye sinyal gönderir.

Yumurtalıklarda hormon üretimini durdurmak için cerrahi veya ilaçlar: Premenopozal kadınlarda, yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılması veya yumurtalıkların östrojen yapmasını durduran ilaçlar, etkili bir hormonal tedavi olabilir.

Hedefe Yönelik İlaçlar

Hedefe yönelik ilaç tedavileri, kanser hücrelerindeki spesifik anormalliklere saldırır. Meme kanseri tedavisinde kullanılan hedefe yönelik ilaçlar arasında şunlar bulunur:

Destekleyici (Palyatif) Bakım

Palyatif bakım, ağrıdan ve diğer ciddi hastalık semptomlarından kurtulmaya odaklanan uzmanlaşmış tıbbi bakımdır. Bu destekleyici bakım kemoterapi, radyoterapi ve ameliyat gibi agresif tedavilere devam ederken kullanılabilir.

Palyatif bakım diğer tüm uygun tedavilerle birlikte kullanıldığında, kanser hastaları kendilerini daha iyi hissedebilirler ve yaşam süresi uzayabilir.