Şeker Hastaları Ne Yemeli? Ne Yememeli?

Yediğiniz gıdaları kontrol altına almak, sadece şeker hastası insanların hastalıklarını kontrol altına almalarına yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda ne kadar iyi hissettiklerini ve her gün ne kadar enerjiye sahip olduklarını etkiler.

Bu yazımızda diyabet hastalarının yemesi gereken ve kaçınması gereken gıdalardan bahsedeceğiz.

Şeker Hastalarının Yemesi ve Yememesi Gereken Gıdalar

Şeker hastalığına sahip olmak insanların zevk aldıkları gıdaları yemesine engel olmak zorunda değildir. Bununla birlikte, bu gıdaları daha az porsiyon daha az yemek yemeleri gerektiği anlamına gelir.

Uzmanlar, çoğu insan için karbonhidrat alımının toplam kalorinin %45 ila %65 arasında olmasını önerir. Bu yüksek karbonhidrat alımı iyi diyabet yönetimi için fayda gösteren bitki bazlı diyetler, uzun vadeli çalışmalar ile tutarlıdır.

Bununla birlikte, bazı araştırmalar, karbonhidrat alımı kalorilerin %5ila %35’i arasında olduğunda insanların kan şekeri düzeylerini artırabilir olduğunu gösterdi. Araştırmanın büyük kısmı ketogenik diyet ve Akdeniz diyetleri gibi daha yağlı diyetler için yapılan kısa süreli araştırmalardan gelmektedir.

Ayrıca Bakınız: Akdeniz Diyeti Faydaları

Uzmanlar bağırsak bakterilerinin sağlık üzerindeki etkisini anlamaya yeni başlamışlardır. Bilinen, yüksek lifli karbonhidratların bağırsak bakterilerini beslemesi, yüksek yağlı, düşük karbonhidratlı bir diyet sıklıkla bağırsak bakterilerinin ölümüyle sonuçlanır. Diyabetliler daha düşük bağırsak bakterileri seviyesine sahip olduklarından, bu idealden uzaktır.

Ayrıca Bakınız: Şeker Hastalığı Nedenleri

Dünyanın en uzun yaşayan, Mavi Bölgeler olarak bilinen nüfusu, tümüyle gıdalar ve karbonhidratlardan zengin bitki temelli beslenmektedir.

Diyabet hastalarının sağlıklı beslenme anahtarı, besin gruplarının her birinden çeşitli sağlıklı besinler yemektir.

Önemli besin gruplarından kaçınmanız gereken yiyecekler ve önerilen değişiklikler aşağıda listelenmiştir.

Tahıllar

Bütün tahıllarda nişasta vardır. Rafine tahılları kullanmaktan kaçınmak, seçilen diyet ne olursa olsun, kan şekerini bütün tahıllardan daha hızlı etkilediğinden, diyabetli insanlar için akıllıca bir seçimdir.

Diyabetli kişiler gıdalardaki içerik maddeler listesine bakmalı ve beyaz un veya zenginleştirilmiş undan yapılmış gıdalardan kaçınmalıdırlar.

Şeker hastalarının kaçınması veya sınırlandırılması gereken rafine edilmiş unlardan yapılan tahıllar ve ürünler:

  • Beyaz pirinç, makarna ve un
  • Beyaz ekmek, beyaz unlu mamuller
  • Tam tahıllı gıdalardan yapılmamış kahvaltılık gevrekler
  • Krakerler ve simit
  • Kurabiye
  • Kek ve pasta
  • Çörek

Tam tahıllardan günde iki ekstra porsiyon, prediyabet gelişme şansını azaltabilir ve %2 oranında şeker hastalığı gelişme riskini azalttığı gösterilmiştir.

Şeker hastalarının yiyebileceği tahıllar:

  • Kahverengi ve esmer pirinç
  • Arpa
  • Kinoa
  • Yulaf ezmesi
  • Yüksek lifli tahıllar (porsiyon başına en az 5 gram lif)
  • Tam tahıllı filizli ekmek (servis başına en az 3 g lif)

Protein

Protein, bedenin vücut dokusunu inşa etmesini, bakımını ve değiştirilmesini sağlar. Vücudun organları, kasları ve bağışıklık sistemi proteinlerden oluşur. Protein karbonhidratlardan daha az verimli olmasına rağmen şekere de dönüşebilir.

Sığır eti ve kuzu eti gibi kırmızı et yemek, az miktarda tüketildiğinde bile diyabet riskini artırdığı gösterilmiştir.

Dana sığır eti gibi işlenmemiş kırmızı etlerin günde 100 gram tüketilmesi %2 oranında şeker hastalığı gelişme riskini arttırdığı bulunmuştur. Pastırma gibi işlenmiş kırmızı etin daha küçük bir porsiyonu, diyabet riskini yüzde 51 oranında artırır.

Kırmızı et ürünleri yerine kümes hayvanları, balıklar, az yağlı sütler, kepekli tahıllar veya kuruyemişler gibi daha sağlıklı olan diğer protein kaynakları tüketilmesi diyabet riskini yüzde 35’e kadar düşebilir.

Şeker hastalarının kaçınması veya az yemesi gereken protein kaynakları:

  • Kırmızı et (sığır eti, kuzu eti)
  • Kızartılmış, yüksek sodyumlu etler
  • İşlenmiş etler (pastırma, sosisli sandviç, şarküteri eti)
  • Kaburga ve diğer yağlı et kısımları
  • Kanatlı hayvan derisi
  • Kızartılmış balık

Şeker hastalarının yiyebileceği protein kaynağı gıdalar şunları içerir:

  • Fasulye
  • Mercimek
  • Kuruyemiş
  • Soya
  • Balık
  • Deniz ürünleri
  • Derisiz beyaz et
  • Yumurta

Süt Ürünleri

Süt proteinleri önemli bir kalsiyum kaynağı olup proteinler ve vitaminler içerir ve diyabetli insanlar her gün süt, yoğurt ve peynir gibi ürünleri de tüketebilirler.

Diyabetli insanlarda diğer insanlara göre kardiyovasküler hastalık gelişme olasılığı daha yüksektir. Dolayısıyla, kandaki kolesterol düzeylerini artıran ve kalp hastalığı riskini artıran gıdalar düşük yağlı seçenekler ile değiştirilmelidirler.

Şeker hastalarının kaçınması ya da az tüketmesi gereken süt ürünleri:

  • Tam yağlı süt
  • Tam yağlı yoğurt
  • Tam yağlı süzme peynir
  • Tam yağlı peynirler
  • Tam yağlı ekşi krema
  • Tam yağlı dondurma

Şeker hastalarının tüketebileceği süt ürünleri şunları içerir:

  • Az yağlı veya yağsız süt ürünleri
  • Yüzde 1 veya yağsız süt
  • Az yağlı kaymaksız yoğurt
  • Az yağlı peynir
  • Az yağlı ekşi krema

Meyve ve Sebzeler

Meyve ve sebzeler besin değeri çeşitliliğinin yanı sıra, aynı zamanda vücut ağırlığını yönetmeye, inme, kalp hastalığı, bazı kanserler ve diğer kronik hastalıkların riskini azaltmaya yardımcı olurlar.

Bazı meyveler kan şekeri düzeylerinin yükselmesine neden olabilse de, ekmek gibi bazı karbonhidratların yaptığı gibi bu kadar keskin artışlara neden olmazlar. Bütün meyveler, yüksek kaliteli karbonhidratlar olarak kabul edilir ve glikoz emilimini yavaşlatmaya yardımcı olabilen lif içerirler.

Kurutulmuş meyve konsantre doğal şekerler içerir, bu da kan şekeri seviyesini yükseltebilir. Yüksek tansiyonlu insanlar konserve ve turşu sebzelerde sodyum seviyelerine dikkat etmelidirler.

Şeker hastalarının kaçınması ya da az tüketmesi gereken meyve ve sebzeler:

  • Kuru meyveler
  • Şeker şurubu ile konserve meyveler
  • Reçel
  • Şekerli elma püresi
  • Kutu meyve suları
  • Ek sodyum ile konserve sebzeler
  • Turşu

Şeker hastalarının tüketebileceği sebzeler ve meyveler şunları içerir:

  • Çiğ, buğulanmış, kavrulmuş veya ızgara taze sebzeler
  • Dondurulmuş sebzeler
  • Konserve sebzeler (tuzsuz veya düşük sodyumlu)
  • Taze meyveler
  • Dondurulmuş meyveler
  • Konserve meyveler
  • Meyve püresi (ekstra şekersiz)

Yağlar ve Şekerler

Yağ, omega-3 gibi esansiyel yağ asitlerinin bir kaynağıdır ve sağlıklı, dengeli bir diyetin önemli bir parçasıdır. Yağ ayrıca vücudun A, D ve E vitaminlerini emmesine yardımcı olur.

Doymuş yağların ve trans yağların doymamış yağlarla değiştirilmesi kolesterolü düşürür ve kalp rahatsızlığı riskini azaltır.

Şekerli gıdalar, tatlılar çoğunlukla şekerden yapılır ve düşük kaliteli karbonhidrat olarak düşünülür. Besin değeri yoktur ve kan şekerinde keskin bir artışa neden olabilirler.

Şeker, kilo alımına katkıda bulunabilir ve bu da şeker hastalığını kontrol altına alıp kalp hastalığı ve inme riskini arttırır.

Şeker hastalarının kaçınması ya da az tüketmesi gereken yağlar ve şekerler şunları içerir:

  • Tereyağı
  • Bazı yağlar, örneğin palmiye yağı
  • Krema esaslı soslar
  • Tam yağlı mayonez
  • Patates kızartması
  • Ekmek ve hırpalanmış yiyecekler
  • Patates cipsi
  • Çörek
  • Kruvasan
  • Kahvaltılık hamur işleri
  • Kekler ve kurabiyeler
  • İşlenmiş unlu mamuller
  • Pizza hamuru
  • Soslar ve çeşniler
  • Mikrodalga yemekler
  • Sofra şekeri
  • Akçaağaç şurubu
  • Tatlılar ve şekerlemeler
  • Meyve aromalı yoğurt
  • Gazoz
  • Aromalı kahve içecekleri
  • Çikolatalı içecekler
  • Bira
  • Alkollü meyveli içecekler
  • Tatlı şaraplar

Şeker hastalarının tüketebileceği sağlıklı yağlar, şekerler, içecekler ve yiyecekler şunları içerir:

  • Zeytinyağı veya kanola yağları
  • Az yağlı soslar
  • Somon ve diğer yağlı balıklar
  • Avokado
  • Kuruyemişler
  • Tohumlar
  • Elma
  • Turunçgiller
  • Portakal
  • Armut
  • Çilek
  • Muz
  • Aromalı olmayan su
  • Şekersiz aromalı su
  • Az miktarda şarap
  • Sade veya az yağlı sütten hazırlanmış kahve
  • Tatlandırıcı olarak taze, dondurulmuş veya kurutulmuş meyveler

Diyabet ve Karbonhidratlar

Yiyeceklerde nişasta, şeker ve lif gibi üç ana karbonhidrat türü vardır. Karbonhidratlar kan şekeri düzeylerini diğer besin maddelerinden daha fazla etkiler.

Vücut, nişastaları ve şekeri glikoz haline getirir. Bununla birlikte, lif, vücut tarafından diğer karbonhidratlarla aynı şekilde işlenmez ve bu nedenle kan şekeri seviyelerini yükseltmez.

Meyveler, sebzeler, baklagiller ve tahıllar sağlıklı karbonhidratlar olarak kabul edilir. Sağlıklı karbonhidratlar enerji, vitaminler, mineraller ve lif gibi besin maddeleri sağlar.

İlave  şekerli yiyecek ve içecekler gibi sağlıksız karbonhidratlar da enerji sağlarken, az miktarda besin değeri içerirler.

Diyabetli kişiler, glikoz seviyelerinin hedefin altında kalmasını sağlamak için karbonhidrat alımlarını kontrol altına almalılar.

Bir diyetisyene danışmak, sağlıklı beslenme planı geliştirmeye yardımcı olabilir. Kilo, fiziksel aktivite düzeyi, ilaçlar ve kan şekeri hedefleri gibi faktörlere dayanarak hangi gıdaların yiyeceğini, ne kadar yiyeceğini ve ne zaman yiyeceğini önerebilirler.

Şeker Hastalarına Beslenme Önerileri

Aşağıdaki adımlar, sağlıklı beslenme ve kan şekeri seviyelerinin korunması için yardımcı olabilir:

  • Sabahları ve günde en az bir öğünden 2 saat sonra kan şekerini kontrol edin.
  • Günde üç öğün arasında iki ya da üç öğün atıştırmalık yiyin.
  • Çeşitli gıdalar yiyin.
  • Her öğünde yeterli miktarda nişasta (yaklaşık bir fincan veya daha az) alın.
  • Kan şekeri yükselmelerini önlemek için bir seferde sadece bir bardak süt için.
  • Meyve porsiyonlarını küçültün.
  • Yüksek karbonhidratlı beslenirseniz, yağ ve kolesterolü sınırlayın.
  • Her gün kahvaltı yapın.
  • Az yağlı süt ve yağsız protein ile açlığınızı yatıştırabilirsiniz.
  • Meyve suyundan kaçının.
  • Tatlı tüketimini sınırlayın.
  • Tatlandırıcı olarak meyve tüketebilirsiniz.
  • İlave şekerden kaçının.
  • Sodyum ve tuzu asgari seviyede tutun.
  • Alkol kullanımını kısıtlayın.
  • Gıdalardaki toplam karbonhidrat miktarlarını kontrol edin.
  • Bağırsak bakterilerini ve insülin duyarlılığını olumsuz yönde etkileyebilecek yapay tatlandırıcıları az miktarda tüketin.
  • Porsiyon boyutlarına dikkat edin.
  • Karbonhidrat alımını ve kan şekeri seviyelerini izlemek için bir beslenme günlüğü tutun.
YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

DMCA.com Protection Status